굴파리 Leaf-miner flies | |
| |
▲ 아메리카잎굴파리 | |
학명 | Agromyzidae Fallén, 1823 |
<colbgcolor=#fc6> 분류 | |
계 | 동물계Animalia |
문 | 절지동물문Arthropoda |
강 | 곤충강Insecta |
목 | 파리목Diptera |
아목 | 등에아목Brachycera |
상과 | 뾰족풀파리상과Opomyzoidea |
과 | |
굴파리과 Agromyzidae |
1. 개요
Agromyzidae / Leaf-miner flies곤충강 파리속에 속하는 곤충으로, 유충이 식물 잎 내부(엽육)을 파먹는 습성을 지녔다.
2. 특징
굴파리과Agromyzidae에 속한 곤충들은 약 2,500종 이상이 알려져 있으며, 국내에서도 여러 종이 발견되고 있다. 성충은 2~3mm 내외로 작은 크기를 가졌고, 대부분 회색이나 검은색 몸을 지녔다.상술한대로 유충이 식물의 잎 내부에 굴을 파며 살아가 식물 조직에 밝은 색으로 구불구불하게 그은 곡선같이 특이한 흔적을 남기는데[1], 이 과정에서 식물의 광합성 능력이 저하되고, 심할 경우 잎이 말라 죽게 되어 원예 및 농작물의 해충으로 간주된다.
대표적으로 아메리카잎굴파리(Liriomyza trifolii), 벼잎굴파리(Agromyza oryzae) 등이 있다.
3. 피해 및 방제
유충이 잎 속에서 생활하기 때문에 방제가 어렵고, 주로 성충을 대상으로 살충제 및 방충제를 사용하거나, 기생벌 등 천적을 이용한 방제법 등이 활용된다.국화, 셀러리, 토마토, 고추, 수박, 호박 등 21과 120종 이상의 식물을 기주식물로 삼는 것으로 알려져있다.
아메리카잎굴파리의 경우 한국에선 외래침입해충인데 1994년 1월 26일 광주광역시의 한 거베라 비닐하우스에서 최초로 피해가 발견되었다.#
4. 국내 서식종 목록
상기하였듯 전세계에 대략 2500종 정도가 있으며, 「2024 국가생물종목록」에 따르면 국내에는 12속 69종이 서식하고 있다.- 굴파리속Agromyza
- 보리굴파리 Agromyza albipennis (Meigen, 1830)
- 쐐기풀굴파리 Agromyza anderssoni (Spencer, 1976)
- 밀굴파리 Agromyza nigrella (Rondani, 1874)
- 벼잎굴파리 Agromyza oryzae (Munakata, 1910)
- 갈대굴파리 Agromyza phragmitidis (Hendel, 1922)
- 새풀굴파리 Agromyza rondensis (Strobl, 1900)
- 야노보리굴파리 Agromyza yanonis (Matsumura, 1916)
- Agromyza audcenti (Gibbs, 2004)
- Agromyza pseudoreptans (Nowakowski, 1967)
- Agromyza reptans (Fallen, 1823)
- Agromyza sulfuriceps (Strobl, 1898)
- 크로마토미아속Chromatomyia
- 완두굴파리 Chromatomyia horticola (Goureau, 1851)
- 보리줄굴파리 Chromatomyia nigra (Meigen, 1830)
- 리리오미자속Liriomyza
- 오이풀굴파리 Liriomyza artemisiae (Spencer, 1981)
- 씀바귀굴파리 Liriomyza asterivora (Sasakawa, 1956)
- 셀러리잎굴파리 Liriomyza bryoniae (Kaltenbach, 1858)
- 파굴파리 Liriomyza chinensis (Kato, 1949)
- 콩잎굴파리 Liriomyza congesta (Becker, 1903)
- 과꽃굴파리 Liriomyza pusilla (Meigen, 1830)
- 아메리나잎굴파리 Liriomyza trifolii (Burgess, 1880)
- 등검정굴파리 Liriomyza vitrimentula (Sasakawa, 1994)
- 쑥굴파리 Liriomyza yasumatsui (Sasakawa, 1972)
- 파잎굴파리 Liriomyza cepae (Hering, 1927)
- Liriomyza lituanica (Pakalniškis, 1992)
- Liriomyza artemisicola (Meijere, 1924)
- Liriomyza flaveola (Fallen, 1823)
- Liriomyza demeijerei (Hering, 1930)
- Liriomyza bartaki (Cerny, 2007)
- 흑다리애잎굴파리 Liriomyza huidobrensis (Blanchard, 1926)
- Liriomyza (Kaltenbach, 1873)
- Liriomyza katoi (Sasakawa, 1961)
- 콩줄기굴파리속Melanagromyza
- 콩줄기굴파리 Melanagromyza sojae (Zehntner, 1900)
- Melanagromyza koreatica (Cerny, 2007)
- Melanagromyza pubescens (Hendel, 1923)
- Melanagromyza suyangsanica (Cerny, 2007)
- 오피오미아속Ophiomyia
- 우리굴파리 Ophiomyia koreana (Cerny, 2007)
- Ophiomyia galii (Hering, 1937)
- Ophiomyia georginae (Cerny, 2007)
- Ophiomyia paektusanica (Cerny, 2007)
- Ophiomyia puerarivora (Sasakawa, 1981)
- 파이토미자속Phytomyza
- 국화잎굴파리 Phytomyza albiceps (Meigen, 1830)
- 묏미나리굴파리 Phytomyza arnaudi (Sasakawa, 1955)
- 개미취줄굴파리 Phytomyza japonica (Sasakawa, 1953)
- 당귀굴파리 Phytomyza kibunensis (Sasakawa, 1953)
- 돌나물굴파리 Phytomyza sedicola (Hering, 1924)
- 사위질빵굴파리 Phytomyza yasumatsui (Sasakawa, 1955)
- Phytomyza albipennis (Fallen, 1823)
- Phytomyza fallaciosa (Brischke, 1880)
- Phytomyza ranunculi (Schrank, 1803)
- Phytomyza paranigrifemur (Cerny, 2007)
- Phytomyza conjuncta (Iwasaki, 1996)
- Phytomyza virgaureae (Hering, 1926)
- 아마우로미자속Amauromyza
- 세팔로미자아속Cephalomyza
- Amauromyza (Cephalomyza) flavifrons (Meigen, 1830)
- 아마우로미자아속Amauromyza
- Amauromyza (Amauromyza) aliena (Malloch, 1914)
- 세로돈타속Cerodontha
- 디지고미자아속Dizygomyza
- Cerodontha (Dizygomyza) morosa (Meigen, 1830)
- 창포더듬이굴파리 Cerodontha (Dizygomyza) iraeos (Robineau-Desvoisy, 1851)
- 사초더듬이굴파리 Cerodontha (Dizygomyza) caricicola (Hering, 1926)
- Cerodontha (Dizygomyza) fasciata (Strobl, 1880)
- Cerodontha (Dizygomyza) spinata (Groschke, 1954)
- 부토모미자아속Butomomyza
- 반달혹굴파리 Cerodontha (Butomomyza) angulata (Loew, 1869)
- 극동더듬이굴파리 Cerodontha (Butomomyza) staryi (Starý, 1930)
- 세로돈타아속Cerodontha
- 뾰족코굴파리 Cerodontha (Cerodontha) denticornis (Panzer, 1806)
- Cerodontha (Cerodontha) unguicornis (Hendel, 1932)
- 포에미자아속Poemyza
- Cerodontha (Poemyza) beigerae (Nowakowski, 1973)
- 카리코미자속Calycomyza
- Calycomyza artemisiae (Kaltenbach, 1856)
- Calycomyza subapproximata (Sasakawa, 1955)
- 아우라그로미자속Aulagromyza
- Aulagromyza kozaneki (Cerny, 2007)
- 파이토리리오미자속Phytoliriomyza
- Phytoliriomyza arctica (Lundbeck, 1901)
- 나포미자속Napomyza
- Napomyza elegans (Meigen, 1830)